Bałkany to od wielu lat moje ulubione miejsce w Europie. Nie byłam jeszcze wszędzie, ale na ten moment to tamte tereny robią na mnie niezmiennie ogromne wrażenie. Nie inaczej jest z tamtejszym jedzeniem, które zawsze mnie zachwyca. Szczególnie miejsce w moim sercu ma malutki kraj ze stolicą w Skopje! Dlatego w tym poście opiszę co zjeść w Macedonii Północnej.
Kuchnia macedońska zachwyci każdego
W przeszłości, tereny byłej Jugosławii były częścią Imperium Osmańskiego. Państwo to zajmowało tereny Afryki Północnej, Bliskiego Wschodu aż po południowo-wschodnią Europę. Wpływy tego kraju można odnaleźć na Bałkanach wszędzie. W architekturze, języku i oczywiście w kuchni!
Miałam okazję próbować wielu europejskich kuchni: hiszpańskiej, niemieckiej, duńskiej, greckiej, ukraińskiej, łotewskiej, czeskiej czy włoskiej. Poznałam też smaki potraw w Serbii, Bośni i Hercegowinie i Chorwacji. Jednak to dania z malutkiej Macedonii smakują mi najbardziej!
Co zjeść w Macedonii Północnej
Kuchnia macedońska to bogactwo warzyw. Na talerzach królują przede wszystkim pomidory oraz papryka. Mają one wyjątkowy smak. Inny niż ten, który znamy w Polsce. Macedońskie pomidory uchodzą za najsmaczniejsze na całych Bałkanach. Dlaczego tak jest? Podejrzewam, że głównym powodem są warunki, w których rosną te warzywa. Zamiast szklarni, gorąca ziemia i palące słońce! Smak pomidorów i papryki zaskoczy Twoje kubki smakowego, do tego stopnia, że nie raz zatęsknisz za nim po powrocie do Polski!
Jak to w każdej bałkańskiej kuchni bywa, na talerzu nie może zabraknąć mięsa. Macedończycy je uwielbiają! Najczęściej wybierają wołowinę, drób, jagnięcinę i baraninę. Stoły podczas biesiady są pełne przeróżnych mięs: grillowanych, pieczonych i smażonych. Macedonia to raj dla mięsożerców!
Macedończycy jedzą też dużo serów. Na miejskich targowiskach możesz przebierać w ich rodzajach. Znajdziesz tutaj sery z mleka krowiego, owczego czy koziego. Wszystkie są przepyszne!
Oto lista dań, których musisz spróbować podczas pobytu w Macedonii:
Sałatka szopska
Ta sałatka skradła nasze serca! Aż dziwne, że tak mała ilość składników potrafi stworzyć tak smaczną kombinację. Zamawiamy ją zawsze, gdy jesteśmy w macedońskiej restauracji! Szczególnie świetnie smakuje w czasie upałów. Soczyste warzywa dodają energii, a woda w nich zawarta nawadnia organizm i obniża pragnienie.
- CIEKAWOSTKA
W restauracjach, sałatka szopska jest traktowana jako przystawka. Macedończycy zamawiają ją wraz z kieliszkiem rakiji. W ten sposób umilają sobie oczekiwanie na danie główne.
Jej podstawowymi składnikami są: soczyste pomidory, świeży ogórek zielony i cebulka. W niektórych wersjach znajdziesz surową lub pieczoną białą paprykę. Całość dopełnia tarty ser szopski lub sirenje, który przykrywa kopiec warzyw. Ser jest słony i przypomina w smaku grecką fetę. Macedończycy dekorują sałatkę pietruszką lub oliwką. Do smaku dodają odrobinę oliwy, octu, soli i pieprzu
Porcja sałatki to koszt 80-120 denarów czyli ok 6-9 zł.
- KULINARNY TIP
Jeśli w Twoim daniu są frytki, zamów do nich tarty ser szopski lub sirenje. Macedończycy lubią takie połączenie – my też!
Sałatka Macedońska
Większość osób zna sałatkę macedońską jako włoski deser, który powstaje z owoców i wina. Macedońska wersja tej sałatki to mix warzyw. Znajdziesz w niej pomidora, pieczoną paprykę, cebulę lub czosnek i natkę pietruszki.
Burek
Ta przekąska jest popularna na całych Bałkanach i nie tylko. Znają ją również mieszkańcy Turcji oraz krajów arabskich. Burek to placek, który powstaje z bardzo cienkiego ciasta filo. Następnie nadziewany jest najczęściej mięsem, serem, szpinakiem i zawijany. Możesz go kupić w piekarni nawet bardzo późnym wieczorem.
Macedończycy traktują burek jako przekąskę lub główny posiłek. Zazwyczaj każdy kęs popijają jogurtem naturalnym. Kosztuje 30-40 MKD czyli 2,5-3 zł.
- CIEKAWOSTKA
Nazwa burek pochodzi od tureckiego czasownika „bur”, które oznacza „zawijać, zakręcać”.
Burek z widokiem na Ochrydę
Pleskavica
To kotlet z siekanego mięsa. Występuje w dwóch wersjach. Pierwsza z dodatkiem białego, kremowego sera kajmak na wierzchu kotleta. Druga to szarska pleskavica, która jest nadziewana żółtym serem.
- WSKAZÓWKA
Kajmak znajdziesz w każdym sklepie spożywczym. Powstaje z mleka bawołu domowego i śmietany kremówki. Ser ma puszystą konsystencję i smakuje świetnie na kanapce z dodatkiem warzyw, a także z grillowanymi mięsami.
Tavče Gravče (czyt. tawcze grawcze)
Danie, które zaskoczy Cię swoją prostotą. Nazwę tej potrawy można przetłumaczyć jako „miska fasoli” i tym właśnie jest. To jedno z najstarszych dań kuchni macedońskiej. Sekretem tej potrawy jest sposób przygotowania. Fasolę z dodatkiem papryki, cebuli i sosu pomidorowego gotuje się bardzo długo. Następnie, całość przekłada się do specjalnych, żaroodpornych glinianych naczyń i zapieka.
Uwielbiamy tavce gravce! Jest to idealne danie dla każdego. Smakuje świetnie i z mięsem (na zdjęciu poniżej z kebapcze) i z samą bułką.
Kebapče (kebapcze)
To podłużne kotleciki z siekanego mięsa wieprzowego lub wołowego (na zdjęciu poniżej). Jest to odpowiednik serbskiego čevapi. Macedończycy najczęściej jedzą kebapcze z dodatkiem siekanej cebuli i bułki lub jako mięsny dodatek do tavče gravče.
Tavče Gravče + Kebapče, w tle ostra pieczona papryka Tavče Gravče, Kebapče z cebulką, ajvar, opiekane bułki z przyprawami
Turli Tava
Danie, które mi przypomina gulasz. Najczęściej składa się z dwóch rodzajów duszonego mięsa: wieprzowego i wołowego oraz mnóstwa warzyw: cebuli, bakłażana, pomidorów, cukinii, marchewki, ziemniaków. Wszystkie składniki trzeba najpierw podsmażyć, a później przełożyć do żaroodpornego glinianego naczynia. Następnie całość trafia do piekarnika na kilka godzin.
Macedończycy przygotowują tę potrawę najczęściej na przyjęcia czy inne ważne wydarzenia. Raz miałam okazję spróbować tej potrawy, gdy byłam w odwiedzinach u mojej znajomej w Sweti Nikole. Jej mama przygotowała turli tave specjalnie na mój przyjazd. Było pysznie!
- Co zobaczyć w Skopje?
Przeczytaj: Skopje – atrakcje i informacje praktyczne
Baklava
Arabski deser, znany na całych Bałkanach. Powstaje z bardzo cienkiego ciasta. Baklava jest wypełniona zmielonymi orzechami i polana bardzo słodkim syropem cukrowym. Najlepiej smakuje z kawą po turecku.
- WSKAZÓWKA
Lubimy odwiedzać macedońskie restauracje. Koszty jedzenia są dosyć niskie, a porcje konkretne!
W Macedonii królują pasty warzywne. Nic dziwnego! Takie smaczne warzywa, trzeba wykorzystać na każdy możliwy sposób! W sklepach i restauracjach znajdziesz:
Ajvar
Lekko pikantna pasta, znana na całych Bałkanach. Powstaje z pieczonej papryki słodkiej i bakłażanów, czosnku, octu i przypraw. Smakuje świetnie jako dodatek do grillowanego mięsa.
- KULINARNY TIP
Ajvar jest dostępny w Polsce. Znajdziesz go w większych sklepach. Wykorzystaj go do tostów! Chleb posmaruj ajvarem, dodaj plaster szynki i sera i zapiecz w tosterze. A jeśli lubisz domową pizzę, koniecznie użyj ajvaru zamiast sosu pomidorowego 😉
Pindżur
Pasta łagodna w smaku, zawiera nie mniej niż 60% papryki. Całość dopełniają bakłażany, pomidory, czosnek, olej słonecznikowy, cukier, pietruszkę, przyprawy.
Lutenica
Pikantna pasta, zawiera minimum 50% papryki, pastę pomidorową i pieczone bakłażany, a w różnych kombinacjach również marchew, orzechy, olej słonecznikowy, cukier, pietruszkę, przyprawy.
Ajvar, Ohridsko Makalo, Lutenica, a w tle sałatka Szopska
Ohridsko Makalo
To bardzo gęsty sos, a właściwie pasta czosnkowa. Jest szczególnie popularny w Ochrydzie, jak sama nazwa wskazuje. Sos jest ostry a jego skład banalnie prosty: czosnek i oliwa (na zdjęciu powyżej).
- Zobacz najlepsze zdjęcia z naszych podróży
Podsumowanie
Mam nadzieję, że ta lista przyda Ci się, gdy odwiedzisz ten słoneczny zakątek byłej Jugosławii. Część potraw, które przedstawiłam, spotkasz też w innych bałkańskich państwach. W końcu Bałkany to taki kocioł, w którym wszystko się ze sobą miesza – zupełnie jak w kuchni 😉
A jeśli już byłeś w Macedonii Północnej i polecasz jakieś inne dania, daj nam znać i zostaw komentarz!